John Allen, chủ biên của tờ Crux, ký giả kỳ cựu về Vatican, có bài tường thuật sau: Pope opens synod urging bishops ‘not to kick the Holy Spirit out of the hall’ - Đức Giáo Hoàng khai mạc Thượng Hội Đồng thúc giục các Giám Mục đừng ‘đuổi Chúa Thánh Thần ra khỏi phòng họp’.
Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt ngữ.
ROME - Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã khai mạc hội nghị thượng đỉnh có nhiều căng thẳng cao độ về Amazon vào hôm thứ Hai, mở tung mọi thứ khi chỉ trích những ý thức hệ không tôn trọng các nền văn hóa địa phương và bản địa và kêu gọi các Giám Mục cũng như các tham dự viên khác đừng đuổi Chúa Thánh Thần ra khỏi hội trường trong khóa họp kéo dài từ 6 đến 27 tháng 10.
“Ý thức hệ là một vũ khí nguy hiểm,” Đức Giáo Hoàng nói, khi khai mạc phiên đầu tiên của Thượng Hội Đồng Toàn Vùng Amazon.
“Nó giản lược chúng ta và khiến chúng ta phóng đại định kiến của mình thành một nhận thức trí tuệ [về một nền văn hóa], trong khi không hề ngưỡng mộ hoặc tự mình xem xét [nền văn hóa ấy]”, ngài nói. Những “khẩu hiệu như vậy chỉ nhằm gây chia rẽ, hủy diệt và phá hoại”, và nhấn mạnh rằng những hậu quả độc hại của các ý thức hệ có thể được nhìn thấy “nơi sự tận diệt khối đa số những thổ dân Amazon”.
Nó cũng tạo ra sự thiếu tôn trọng đối với những gì gắn bó với quá khứ, Đức Thánh Cha Phanxicô nói. Ngài lưu ý rằng mới hôm qua, ngài đã nghe một lời phàn nàn nửa đùa nửa thật từ ai đó về cái mũ lông mà một trong những người bản địa đã đội bên trong Vatican.
“Có gì khác nhau giữa cái mũ đó và những chiếc mũ biretta mà một số Hồng Y của chúng ta đang đội?”. Câu hỏi của Đức Thánh Cha gây ra nhiều tiếng cười lớn trong hội trường.
Đức Phanxicô đã bài bác cái mà ngài gọi là khuynh hướng coi một số nền văn hóa là những nền văn minh hạng hai, mà theo ngài, nó “khiến chúng ta tách biệt khỏi thực tế của một dân tộc và làm chúng ta xa cách với họ, thực chất là thiếu tôn trọng họ.”
Đức Thánh Cha cũng đã dành một chút thời gian để đưa ra quan điểm của ngài đối với một Thượng Hội Đồng Giám Mục. Ngài nói rằng đó không phải là chuyện “ai có quyền lực hơn để áp đặt các kế hoạch và ý tưởng của riêng họ” lên những người khác.
“Thượng Hội Đồng là cùng đi với nhau, trong khi dõi theo hơi thở của Chúa Thánh Thần,” Đức Phanxicô nói. Chúa Thánh Thần là tác nhân chính yếu của Thượng Hội Đồng, vì vậy, chúng ta đừng đuổi Ngài ra khỏi phòng họp”.
Theo tinh thần đó, Đức Phanxicô dường như đã muốn yêu cầu khoảng 185 Giám Mục và hơn 100 tham dự viên khác phải thận trọng khi nói chuyện với các phóng viên trong suốt thời gian Thượng Hội Đồng Toàn Vùng Amazon.
“Nó có thể gây tổn hại nếu tôi rời khỏi hội trường này và nói bất cứ điều gì tôi nghĩ mà không suy tư về điều đó,” ngài nói. “Chúng ta đã từng thấy điều này ở các Thượng Hội Đồng Giám Mục khác”. Đức Thánh Cha yêu cầu những tham dự viên vận dụng “sự khôn ngoan thận trọng” và một “sự tiếp cận nhẹ nhàng”. Ngài nói rằng trong quá khứ, đôi khi người ta có một ấn tượng về một Thượng Hội Đồng bên trong hội trường và một Thượng Hội Đồng khác bên ngoài hội trường này.
Lời khuyên cuối cùng của ngài dành cho các tham dự viên là đừng đánh mất đi cảm thức hài hước, chính Đức Thánh Cha đã thể hiện phẩm chất đó vào sáng thứ Hai. Tại một thời điểm, ngài lưu ý rằng theo quy định cứ sau bốn bài phát biểu trong hội nghị, sẽ có bốn phút tạm dừng để im lặng; và nói rằng một số người đã cảnh báo ngài rằng việc nghỉ giữa chừng như vậy nguy hiểm lắm vì mọi người có thể sẽ đi ngủ.
“Tại Thượng Hội Đồng dành cho giới trẻ, chúng ta thấy điều ngược lại mới là đúng.” Ngài giải thích một cách bông đùa rằng “Họ đã ngủ trong các bài phát biểu, ít nhất là trong một số bài phát biểu và giật mình thức dậy vì sự im lặng.”
Đức Phanxicô đã nói bằng tiếng Tây Ban Nha, ngôn ngữ được nhiều người dùng nhất trong Thượng Hội Đồng Toàn Vùng Amazon.
Buổi sáng ngày thứ Hai 7 tháng 10 đã bắt đầu với một đoàn rước trong đó Đức Giáo Hoàng và khoảng 300 tham dự viên đã rời khỏi Đền Thờ Thánh Phêrô sau một buổi cầu nguyện. Các vị đã tiến ra quảng trường Thánh Phêrô, lúc đó đã được phong tỏa trong dịp này, và từ từ tiến đến hội trường Thượng Hội Đồng Giám Mục của Vatican. Những người bản địa hát những bài thánh ca bằng cả tiếng mẹ đẻ và tiếng Tây Ban Nha, mang theo những tặng vật tượng trưng và một bức ảnh Đức Maria được vẽ theo phong cách của người bản địa. Bức ảnh được đặt trong một chiếc xuồng nhỏ, trong đó còn có một chiếc lưới đánh cá nhiều màu sắc và hình ảnh các vị tử đạo trong vùng Amazon, và Thánh Oscar Romero của El Salvador, cũng như các bích chương kêu gọi một “hệ sinh thái tích hợp”.
Những vị tử đạo được nhắc đến bao gồm Cha Rodolfo Lunkenbein, một nhà truyền giáo người Đức ở Brazil bị bắn chết khi đang thi hành sứ vụ truyền giáo của dòng Salêsiêng năm 1976, và Galdin Pataxo, một nhà hoạt động bản địa bị sát hại ở thủ đô Brazil năm 1997.
Các Giám Mục và những tham dự viên khác cũng được tặng một chiếc túi nhỏ màu trắng có logo của Thượng Hội Đồng Toàn Vùng Amazon, được làm hoàn toàn bằng sợi tự nhiên như một dấu chỉ “xanh” tiêu biểu cho hội nghị thượng đỉnh này. Nhìn rộng hơn, Vatican có kế hoạch trồng lại một dải trong khu rừng nhiệt đới Amazon đủ để bù đắp toàn bộ lượng carbon gây ra từ hội nghị này.
Sau bài phát biểu của Đức Giáo Hoàng, Đức Hồng Y Loriano Baldisseri, tổng thư ký Hội đồng Giám mục, đã đưa ra một cái nhìn tổng quan về cuộc họp, trong khi Đức Hồng Y Claudio Hummes, người Brazil, là Tổng Tường Trình Viên, thảo luận về các chủ đề và các kỳ vọng chính của Thượng Hội Đồng Toàn Vùng Amazon.