Thư của ĐTC Phanxicô gởi toàn thể dân Chúa về tội ác lạm dụng tính dục

 

Ngay khi tai tiếng liên quan đến Tổng Giám Mục Theodore MacCarrick vẫn còn đang là vấn đề thời sự hiện nay tại Hoa Kỳ, rất nhiều người Công Giáo có thiện chí lại phải ngã lòng trước các tin động trời liên quan tới gương mù giáo sĩ lạm dụng tình dục quá xấu xa trong Phúc Trình Pensylvania về 6 giáo phận trong tiểu bang này. 
Đứng trước những tin tức dồn dập này, ngày 20 tháng 8 vừa qua, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã gởi một lá thư đầy xúc động cho tất cả các tín hữu Công Giáo trên thế giới về tình trạng lạm dụng tình dục của hàng giáo sĩ và việc che giấu những lạm dụng này của các vị có trách nhiệm trong Giáo Hội; và kêu gọi Giáo Hội gần gũi các nạn nhân trong tình liên đới, và hiệp nhất trong lời cầu nguyện và chay tịnh.
Chúng tôi xin được tạm ngưng chương trình Thế Giới Nhìn Từ Vatican thường lệ trong tuần này để giới thiệu với quý vị và anh chị em toàn văn thư của Đức Thánh Cha Phanxicô.
Mở đầu lá thư, Đức Thánh Cha nói:

“Nếu một bộ phận nào đau, thì mọi bộ phận cùng đau” (1 Cor 12:26). Những lời này của Thánh Phaolô vang dội mạnh mẽ trong lòng tôi khi tôi thừa nhận một lần nữa sự đau khổ nhiều trẻ vị thành niên phải chịu đựng vì nạn lạm dụng tình dục, lạm dụng quyền lực và lạm dụng lương tâm gây ra bởi một số lượng đáng kể các giáo sĩ và những người thánh hiến. Những tội ác này gây ra những vết thương sâu sắc đau đớn và bất lực, chủ yếu nơi các nạn nhân, và cả nơi các thành viên trong gia đình của họ và trong cộng đồng lớn hơn những tín hữu và cả nơi những người không có niềm tin. Nhìn về quá khứ, không có nỗ lực nào cầu xin sự tha thứ và tìm cách sửa chữa những tổn hại có thể coi là đủ. Nhìn về tương lai, không một nỗ lực nào có thể bị lơ là hầu tạo ra một nền văn hóa có khả năng không chỉ chặn đứng những tình huống như vậy xảy ra mà thôi, nhưng còn phải ngăn chặn được khả năng bao che và để cho các tình huống như thế tiếp diễn. Nỗi đau của các nạn nhân và gia đình của họ cũng là nỗi đau của chúng ta, và do đó, điều khẩn cấp là chúng ta một lần nữa phải tái khẳng định cam kết bảo vệ các trẻ vị thành niên và những người lớn dễ bị tổn thương.

1. Nếu một bộ phận nào đau …

Trong những ngày gần đây, một báo cáo đã được công bố trình bày chi tiết những kinh nghiệm của ít nhất là một ngàn nạn nhân của lạm dụng tình dục, lạm dụng quyền lực và lương tâm dưới tay của các linh mục trong khoảng thời gian khoảng bảy mươi năm. Mặc dù có thể nói rằng hầu hết các trường hợp này xảy ra trong quá khứ, tuy nhiên theo dòng thời gian, chúng ta nhận ra nỗi đau của nhiều nạn nhân. Chúng ta nhận ra rằng những vết thương này không bao giờ biến mất và đòi hỏi chúng ta phải mạnh mẽ lên án những tội ác này và hiệp lực trong việc nhổ tận gốc cái nền văn hóa sự chết tạo ra những vết thương không bao giờ biến mất này. Nỗi đau đớn quặn lòng của những nạn nhân, những nỗi đau thấu đến trời cao, từ lâu đã bị phớt lờ, chìm trong im lặng hoặc bị buộc phải câm nín. Nhưng tiếng kêu kịch liệt của chúng mạnh mẽ hơn tất cả các biện pháp nhằm làm câm nín, hoặc thậm chí tìm cách giải quyết chúng bằng các quyết định khiến tình hình trở nên trầm trọng hơn và phức tạp hơn. Chúa nghe tiếng kêu đó và một lần nữa cho chúng ta thấy Ngài đứng về phía nào. Bài ca [“Ngợi Khen” (Magnificat)] của Đức Maria không bị sai lạc và tiếp tục lặng lẽ vang vọng trong suốt lịch sử. Chúa luôn nhớ lại lời hứa mà Ngài đã làm cho tổ phụ chúng ta: “Chúa giơ tay biểu dương sức mạnh, dẹp tan phường lòng trí kiêu căng. Chúa hạ bệ những ai quyền thế, Người nâng cao mọi kẻ khiêm nhường. Kẻ đói nghèo, Chúa ban của đầy dư, người giàu có, lại đuổi về tay trắng.” (Lc 1: 51-53). Chúng ta cảm thấy xấu hổ khi chúng ta nhận ra rằng phong cách sống của chúng ta đã phủ nhận, và tiếp tục phủ nhận, những lời chúng ta đọc thuộc lòng.

Với sự xấu hổ và ăn năn, chúng ta thừa nhận trong tư cách một cộng đồng giáo hội rằng chúng ta đã không đứng nơi chúng ta lẽ ra nên đứng, rằng chúng ta đã không hành động kịp thời, đã không nhận ra tầm quan trọng và trọng lực của những thiệt hại gây ra cho rất nhiều cuộc sống. Chúng ta không tỏ ra quan tâm đến những người nhỏ bé; chúng ta đã bỏ rơi họ. Tôi xin lấy lại lời của Đức Hồng Y Ratzinger vào lúc đó, trong Đàng Thánh Giá Ngày Thứ Sáu Tuần Thánh 2005, khi ngài chỉ ra với tiếng kêu đau đớn của nhiều nạn nhân và thốt lên rằng: “Bao nhiêu những dơ bẩn trong Giáo Hội và ngay cả nơi những người trong thiên chức linh mục, lẽ ra phải hoàn toàn thuộc về Chúa Kitô! Bao nhiêu sự kiêu căng, bao nhiêu điều tự phụ! Bao nhiêu những phản bội lại Chúa Kitô bởi chính những môn đệ Người, bao nhiêu người đón nhận Mình Máu Thánh Chúa bất xứng, chắc chắn là sự đau khổ cực độ nhất mà Đấng Cứu Chuộc phải chịu; nó đâm thấu trái tim Người. Chúng ta chỉ có thể kêu cầu đến người từ đáy lòng của chúng ta: Kyrie eleison- Lạy Chúa xin thương xót chúng con (x Mt 8: 25)” (Chặng thứ Chín)

2.… mọi bộ phận cùng đau

Mức độ và trọng lực của tất cả những gì đã xảy ra đòi buộc chúng ta phải chung vai nắm bắt thực tế này một cách toàn diện. Trong mọi hành trình hoán cải, điều quan trọng và cần thiết là phải dám thừa nhận sự thật về những gì đã xảy ra, nhưng bản thân điều này thôi thì chưa đủ. Hôm nay, chúng ta, trong tư cách là Dân Thiên Chúa, bị thách thức phải trực diện với nỗi đau của các anh chị em chúng ta bị thương tổn trong thân xác và tinh thần. Nếu, trong quá khứ, phản ứng của chúng ta là lờ đi, thì hôm nay chúng ta muốn liên đới với họ, theo nghĩa sâu sắc nhất và thách đố nhất, và điều đó phải trở thành cách thế chúng ta hình thành nên lịch sử hiện tại và tương lai; cũng như hình thành nên một môi trường mà giữa các xung đột, và căng thẳng, trên tất cả mọi thứ, các nạn nhân của mọi loại lạm dụng đều có thể gặp được một bàn tay dang rộng để bảo vệ và cứu vớt họ ra khỏi nỗi đau của mình (xem Tông Huấn Niềm Vui Phúc Âm, 228). Tình liên đới như thế đòi hỏi chúng ta đến lượt mình phải lên án bất cứ điều gì gây nguy hiểm cho sự toàn vẹn của bất kỳ người nào. Đó là một tình liên đới đòi buộc chúng ta phải chống lại tất cả các hình thức băng hoại, đặc biệt là băng hoại về tinh thần. Thứ đến là “một dạng mù lòa ung dung và tự mãn khiến người ta có thể chấp nhận được mọi thứ: dối trá, vu khống, tự ái và các hình thức tinh tế khác của việc coi mình là trung tâm, vì ‘ngay cả Satan cũng có thể đội lốt thiên thần sáng láng’ (2 Cor 11:14) “(Gaudete et Exsultate – Tông Huấn Mừng Rỡ Hân Hoan, 165). Sự khích lệ chịu đựng đau khổ của Thánh Phaolô dành cho những người khổ đau là thuốc giải độc tốt nhất chống lại mọi nỗ lực của chúng ta lặp lại những lời của Cain: “Con là người giữ em con hay sao?” (Sáng Thế Ký 4: 9).

Tôi biết có những nỗ lực và công việc đang được thực hiện ở nhiều nơi trên thế giới để tìm ra những phương tiện cần thiết hầu bảo đảm sự an toàn và bảo vệ sự toàn vẹn của trẻ em và những người lớn dễ bị tổn thương, cũng như việc thực thi chính sách không khoan dung và những cách thế khiến cho tất cả những ai gây ra hoặc che đậy những tội ác này phải chịu trách nhiệm. Chúng ta đã trì hoãn việc áp dụng những hành động và những biện pháp trừng phạt rất cần thiết này, nhưng tôi vẫn tin rằng chúng sẽ giúp bảo đảm một nền văn hóa chăm sóc lớn hơn trong hiện tại và tương lai. 

Cùng với những nỗ lực này, mỗi người đã được rửa tội nên cảm thấy phải dự phần vào những thay đổi trong Giáo Hội và xã hội mà chúng ta rất cần đến. Sự thay đổi này đòi hỏi một sự hoán cải cá nhân và cộng đồng khiến chúng ta có thể nhìn sự việc như Chúa nhìn. Như thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II thường nói: “Nếu chúng ta thực sự bắt đầu lại từ việc chiêm ngắm Chúa Kitô, chúng ta phải học cách nhìn thấy Ngài cách riêng nơi khuôn mặt của những người mà Ngài muốn đồng hóa với họ” (Tông thư Novo Millennio Ineunte – Khởi đầu ngàn năm mới, 49). Để nhìn sự việc như Chúa nhìn, để đứng nơi Chúa muốn chúng ta đứng, để trải nghiệm sự hoán cải con tim trong sự hiện diện của Ngài chúng ta cần cầu nguyện và sám hối. Tôi mời gọi toàn thể Dân Thánh Chúa thi hành việc cầu nguyện và chay tịnh sám hối, theo mệnh lệnh của Chúa. [1] Điều này có thể đánh thức lương tâm của chúng ta và khơi dậy tình liên đới và sự dấn thân cho một nền văn hóa chăm sóc nói “không bao giờ nữa” đối với mọi hình thức lạm dụng. 

Không thể nghĩ đến việc hoán cải các hoạt động của chúng ta nếu Giáo hội không bao gồm sự tham gia tích cực của tất cả các thành viên trong cộng đoàn dân Chúa. Thật vậy, bất cứ khi nào chúng ta cố gắng thay thế, hoặc làm im tiếng, hoặc xem nhẹ, hoặc giản lược dân Thiên Chúa vào những nhóm nhỏ những người ưu tú, chúng ta chung cuộc sẽ tạo ra những cộng đồng, những dự án, những phương pháp thần học, những linh đạo và cấu trúc không có gốc rễ, không có trí nhớ, không có khuôn mặt và cuối cùng, không có cuộc sống. [2] Điều này được nhìn thấy rõ ràng cách riêng nơi sự hiểu biết về quyền bính của Giáo hội, là một điểm chung trong nhiều cộng đồng nơi lạm dụng tình dục và lạm dụng quyền lực và lương tâm đã xảy ra. Đó là trường hợp của chủ nghĩa giáo sĩ, một cách tiếp cận “không chỉ vô hiệu hóa tính cách các Kitô hữu, mà còn có xu hướng giảm bớt và đánh giá thấp hồng ân phép rửa tội mà Thánh Linh đã đặt trong lòng dân chúng ta”. [3] Chủ nghĩa giáo sĩ, cho dù được nuôi dưỡng bởi chính các linh mục hoặc bởi những người giáo dân, đều dẫn đến một sự cắt bỏ trong cơ thể giáo hội. Nó hỗ trợ và giúp duy trì nhiều tệ nạn mà chúng ta đang lên án ngày nay. Nói “không” với lạm dụng là một lời nhấn mạnh tiếng “không” với tất cả các hình thức của chủ nghĩa giáo sĩ. 

Luôn luôn hữu ích khi nhớ rằng “trong lịch sử cứu độ, Chúa đã cứu độ cả một dân tộc. Chúng ta không bao giờ hoàn toàn là chính mình trừ khi chúng ta thuộc về một dân tộc. Đó là lý do tại sao không ai được cứu một mình, như một cá nhân cô lập. Trái lại, Thiên Chúa lôi kéo chúng ta đến với Ngài, trong khi tính đến cả cơ cấu phức tạp các mối liên hệ giữa các cá nhân trong cộng đồng nhân loại. Thiên Chúa muốn bước vào đời sống và lịch sử của một dân tộc.” (Gaudete et Exsultate – Tông Huấn Mừng Rỡ Hân Hoan, 6). Do đó, cách duy nhất mà chúng ta đối phó với cái ác đã làm tối tăm nhiều kiếp sống là cảm thấy điều này như một nhiệm vụ liên quan đến tất cả chúng ta như là Dân Thiên Chúa. Ý thức mình là một phần của một dân tộc và một lịch sử chung sẽ cho phép chúng ta thừa nhận những tội lỗi và sai lầm trong quá khứ của chúng ta với một sự cởi mở thống hối có thể cho phép chúng ta được đổi mới từ bên trong. Nếu không có sự tham gia tích cực của tất cả các tín hữu trong Giáo Hội, mọi thứ được thực hiện để nhổ bỏ văn hóa lạm dụng trong cộng đồng của chúng ta sẽ không thành công trong việc tạo ra các động lực cần thiết cho sự thay đổi tốt đẹp và thực tiễn. Chiều kích thống hối của chay tịnh và cầu nguyện sẽ giúp chúng ta trong tư cách dân Chúa đến trước mặt Ngài và trước mặt những anh chị em bị thương tổn của chúng ta như những tội nhân cầu xin sự tha thứ và ân sủng biết xấu hổ và hoán cải. Bằng cách này, chúng ta sẽ đưa ra những hành động có thể tạo ra các nguồn lực hài hòa với Tin Mừng. Vì “mỗi khi chúng ta cố gắng trở về nguồn và khôi phục lại sự tươi mới của Tin Mừng, những đại lộ mới sẽ xuất hiện, những con đường sáng tạo mới sẽ mở ra, với những hình thức biểu hiện khác nhau, những dấu chỉ và từ ngữ phong phú mang theo ý nghĩa mới cho thế giới hôm nay.” (Evangelii Gaudium – Tông Huấn Niềm Vui Phúc Âm, 11). 

Điều quan trọng là chúng ta, trong tư cách là một Giáo hội, có khả năng thừa nhận và lên án, với nỗi buồn và sự xấu hổ, những tội ác gây ra bởi những người thánh hiến, các giáo sĩ, và tất cả những người được giao nhiệm vụ chăm nom cho những người dễ bị tổn thương nhất. Chúng ta hãy cầu xin sự tha thứ vì những tội lỗi của chính chúng ta và những tội lỗi của người khác. Ý thức về tội lỗi giúp chúng ta thừa nhận lỗi lầm, tội ác và những vết thương gây ra trong quá khứ và cho phép chúng ta, trong hiện tại, cởi mở hơn và dấn thân hơn dọc theo một hành trình hoán cải mới. 

Cũng thế, sám hối và cầu nguyện sẽ giúp chúng ta mở mắt và trái tim chúng ta ra trước những đau khổ của người khác và vượt qua được lòng khao khát quyền lực và tài sản thường là gốc rễ của những tệ nạn đó. Xin cho chay tịnh và cầu nguyện mở tai chúng ta ra trước những đau đớn không nói thành lời của những trẻ em, người trẻ và những người tàn tật. Chay tịnh có thể giúp chúng ta đói khát công lý và thúc đẩy chúng ta tiến bước trong sự thật, trong khi hỗ trợ tất cả các biện pháp tư pháp có thể là cần thiết. Chay tịnh khiến chúng ta tỉnh táo và dẫn dắt chúng ta đến với những dấn thân trong sự thật và bác ái với tất cả những người nam nữ thiện chí, và với xã hội nói chung, để chống lại mọi hình thức lạm dụng quyền lực, lạm dụng tình dục và lạm dụng lương tâm. 

Như thế, chúng ta có thể cho thấy rõ ràng ơn gọi của chúng ta trở nên “một dấu chỉ và một công cụ cho sự hiệp thông với Thiên Chúa và sự hiệp nhất với toàn bộ nhân loại” (Lumen Gentium – Hiến Chế Tín Lý Ánh Sáng Muôn Dân, 1). 

“Nếu một bộ phận nào đau, thì mọi bộ phận cùng đau”, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II nói. Bằng thái độ cầu nguyện và sám hối, chúng ta sẽ trở nên hài hòa trong tư cách cá nhân và cộng đồng với lời khích lệ này, để chúng ta có thể lớn lên trong ân sủng bác ái, trong công lý, trong sự phòng ngừa và sửa chữa. Đức Maria đã chọn đứng dưới chân thập tự giá của con Mẹ. Mẹ đã làm như thế một cách không ngần ngại, đứng vững bên cạnh Chúa Giêsu. Bằng cách đó, Mẹ cho chúng ta thấy cách Mẹ sống cả cuộc đời mình. Khi chúng ta cảm nghiệm sự tàn phá gây ra bởi những vết thương này trong giáo hội, chúng ta sẽ cùng với Đức Maria, “nhiệt thành hơn trong lời cầu nguyện”, tìm cách lớn lên trong tình yêu và lòng trung thành với Giáo Hội (Thánh I Nhã, Linh Thao, 319 ). Mẹ, người thứ nhất trong hàng môn đệ, dạy dỗ tất cả chúng ta như các môn đệ của Chúa cách thức dừng lại trước những đau khổ của người vô tội, không bào chữa hay hèn nhát. Nhìn lên Đức Maria là khám phá gương mẫu của một môn đệ chân thật của Chúa Kitô. 

Xin Chúa Thánh Thần ban cho chúng ta ân sủng hoán cải cần thiết và xức dầu nội tâm chúng ta ngõ hầu đứng trước những tội ác lạm dụng này, chúng ta có thể thể hiện cảm thức hối lỗi của mình và quyết tâm can đảm chống lại chúng.

+ Đức Thánh Cha Phanxicô

Vatican, 20 Tháng 8, 2018

[1] “Giống quỷ này không chịu ra, nếu người ta không ăn chay cầu nguyện” (Mt 17:21).
[2] x. Thư gởi dân Chúa tại Chí Lợi (31 Tháng Năm 2018).
[3] Thư gởi Đức Hồng Y Marc Ouellet, Chủ Tịch Hội Đồng Toà Thánh về Mỹ Châu La Tinh (19 Tháng Ba 2016).