Lần đầu tiên trong hàng mấy trăm năm qua, Notre Dame de Paris sẽ không có thánh lễ Giáng Sinh. Tuy nhiên, các viên chức nhà thờ chính tòa nói rằng các ngài tin là phép lạ đã xảy ra đối với một bức tượng Đức Mẹ bồng Chúa Hài Nhi. Và bức tượng Đức Mẹ ấy sẽ được trưng bày trong lễ đêm Giáng Sinh ở một nhà thờ lân cận cho anh chị em tín hữu tôn kính.
Thánh lễ Giáng Sinh đã được cử hành suốt 855 năm lịch sử của ngôi nhà thờ này, ngay cả trong hai cuộc chiến tranh thế giới, như một ngọn hải đăng của hy vọng giữa những cuộc đổ máu.
Tuy nhiên, một ngọn lửa tình cờ trong thời bình cuối cùng đã khiến thánh lễ Giáng Sinh không thể được cử hành trong năm nay.
Khi những ánh đèn vẫn tiếp tục âm u trên một cảnh quan đã từng một thời bất khả chiến bại trong 855 năm, các quan chức đang cố gắng tập trung vào nhiệm vụ trước mắt là giữ cho tinh thần của ngôi nhà thờ chính tòa bị thiêu rụi vẫn sống động qua các cử hành Phụng Vụ, các bài hát và lời cầu nguyện trong một nhà thờ gần đó.
Đám cháy đã khiến hàng giáo sĩ, các bức tượng nổi tiếng, các nghi lễ phụng vụ và các cử hàng Giáng Sinh phải dời đến một ngôi nhà tạm thời trong khi các công trình phục hồi đang diễn ra. Ngôi nhà mới chỉ cách đó chưa đầy 1,500m. Đó là một nhà thờ gothic khác của Paris có tên là Saint-Germain l'Auxerrois.
Và các cử hành sẽ diễn ra ở đó, trong khi các công trình đang tiếp diễn với một tiến độ chậm chạp để xây dựng lại nhà thờ sau trận hỏa hoạn ngày 15 tháng Tư phá hủy mái nhà và ngọn tháp cao của nó, và suýt chút nữa là nhấn chìm hai tòa tháp bằng đá của ngôi nhà thờ chính tòa này.
“Đây là lần đầu tiên kể từ cuộc Cách mạng Pháp sẽ không có lễ nửa đêm tại Notre Dame,” Cha Patrick Chauvet, cha sở của nhà thờ chính tòa, nói với tờ The Associated Press.
Cha Chauvet lưu ý rằng: “Ngay cả trong bối cảnh cuộc tàn sát của Thế chiến thứ Nhất, thánh lễ nửa đêm vẫn được cử hành, bởi vì hàng giáo sĩ vẫn ở đó và họ phải cử hành thánh lễ.” Trong thế chiến thứ Hai, Paris nằm dưới sự chiếm đóng của Đức Quốc Xã. Nhưng theo cha Chauvet, “chẳng có vấn đề gì.” Theo kiến thức của ngài, lễ Giáng Sinh chỉ không được cử hành tại nhà thờ chính tòa Notre Dame de Paris trong giai đoạn sau năm 1789, khi các nhà cách mạng chống Công Giáo Pháp biến ngôi nhà thờ này thành “một ngôi đền của lý trí”.
Người Pháp gọi các cử hành Giáng Sinh tại Saint-Germain l'Auxerrois trong năm nay là “Noël en exil”, nghĩa là “Giáng Sinh lưu vong”. Đó sẽ một khoảnh khắc đi vào lịch sử.
“Có thể nói rằng, chúng tôi có cơ hội để cử hành Thánh Lễ bên ngoài các bức tường nhà thờ chính tòa, nhưng với một số chỉ dấu theo đó chúng tôi vẫn kết nối với Notre Dame de Paris.”
Những chỉ dấu này bao gồm một bục bằng gỗ, để cử hành các nghi lễ Phụng Vụ, đã được xây dựng trong nhà thờ Saint-Germain cho giống với Notre Dame de Paris. Cha Chauvet sẽ chủ sự thánh lễ nửa đêm ngày 24 tháng 12. Nhiều tín hữu trong cộng đoàn là những người thường xuyên đi lễ tại nhà thờ chính tòa Paris. Các bài hát trong thánh lễ cũng là các bài truyền thống của các ca đoàn nổi danh của Notre Dame de Paris.
Tại nhà thờ Saint-Germain có một tác phẩm điêu khắc kiểu Gothic rất nổi tiếng tên là “Đức Trinh Nữ thành Paris”. Nhiều người cho rằng tên Notre Dame de Paris đã được đặt theo tên của tác phẩm này. Tác phẩm này sẽ được trưng bày trong phần mới nới ra trên cung thánh.
Kiệt tác của thế kỷ 14, mỗi chiều khoảng hai mét và mô tả Đức Maria bồng Chúa Hài Đồng Giêsu từ Notre Dame de Paris, cũng được trưng bày để thể hiện thông điệp hy vọng của các viên chức sau vụ cháy.
“Đây là bức tượng Đức Trinh Nữ có tài có phép. Tại sao? Bởi vì vào thời điểm xảy ra hỏa hoạn, mái vòm của nhà thờ bị sập hoàn toàn. Đá rơi khắp mọi nơi, nhưng chừa ra không trúng vào tượng Đức Mẹ. Theo tự nhiên, những tảng đá từ mái vòm phải rớt trúng đầu bức tượng và như thế bức tượng sẽ bị phá hủy hoàn toàn,” cha Chauvet nói.
Cha nhớ lại khoảnh khắc trong đêm xảy ra hỏa hoạn khi ngài phát hiện ra bức tượng vẫn còn y nguyên. Khi đó, ngài đang nắm tay Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng cầu nguyện trên sân trước của nhà thờ. Khoảng nửa đêm khi ngọn lửa lắng xuống, cuối cùng họ cũng được vào bên trong để quan sát. Cha Chauvet chỉ và thốt lên với tổng thống Macron: “Xem kìa, Đức Mẹ vẫn còn nguyên ở đó!”
Sau đó, cha Chauvet nói rằng những công nhân làm việc tại Notre Dame de Paris khẩn nài ngài đừng mang bức tượng ra khỏi nhà thờ. Họ nói rằng trong thời gian phục hồi “chúng con cần bức tượng này. Đức Mẹ bảo vệ chúng con.”
Cha Chauvet nói rằng có bức tượng này bên cạnh trong lễ Giáng sinh là một điều thật an ủi.
“Tượng Đức Mẹ này đã ở nhiều năm trong nhà thờ chính tòa Notre Dame. Mẹ nhìn những người hành hương, tất cả 35,000 khách hành hương mỗi ngày. Điều an ủi này giúp chúng ta vững bước.” Cha Chauvet nói.
Một lý do khác để hy vọng. Đó là kể từ tháng 11, sau nhiều tháng chìm trong bóng tối, lần đầu tiên kể từ vụ cháy, mặt tiền của nhà thờ đang được thắp sáng mỗi khi hoàng hôn buông xuống. Khách du lịch trong thời gian lễ hội giờ đây có thể nhìn thấy các máng xối nổi tiếng và các tượng đá vào ban đêm trong ánh sáng huy hoàng từ những cây cầu gần đó, mặc dù tiền sảnh của nhà thờ chính tòa vẫn còn bị đóng cửa.
Các quan chức nhà thờ cẩn thận chọn Saint-Germain l'Auxerrois làm ngôi nhà thờ tạm thời vì gần nhà thờ Đức Bà, ngay cạnh bảo tàng Louvre. Như thế, các giáo sĩ sống gần nhà thờ di chuyển đến đó dễ dàng. Ngoài ra, lịch sử uy tín của ngôi nhà thờ này cũng là một lý do khác.
Saint-Germain l'Auxerrois đã từng là một nhà thờ hoàng gia mà các vị vua Pháp theo Công Giáo rất tự hào. Cha Chauvet giải thích rằng vào thời đó, họ sống trong Cung điện Louvre gần đó. Các vị vua, chỉ cần băng qua đại lộ trước cung điện là có thể đến tham dự Thánh lễ.